‘तोकिएको समयमा सीमा क्षेत्र नछोडे टाउको काटिनेछ’

टर्कीका राष्ट्रपति रिसेप तैयप एर्डोगानले तोकिएको समयमा तय गरिएको सुक्षित स्थानबाट नबाहिरिएमा कुर्दिस लडाकुको टाउको काट्ने चेतावनी दिएका छन् ।

टर्कीले सिरियाको उत्तरी क्षेत्रमा कुर्दिसलाई लक्षित गरेर सैन्य आक्रमण गर्दै आएकोमा हाल अल्पकालीन युद्धविराम गरेको छ । चौतर्फी आलोचना भएपछि कुर्दिस लडाकुलाई सुरक्षित स्थानमा जान दिनका लागि टर्कीले गएको बिहीबारदेखि पाँच दिनका लागि भन्दै अस्थायी युद्धविराम गरेको हो ।

तोकिएको समयमा तय गरिएको मार्ग हुँदै कुर्दिस लडाकुले आफ्नो देशसँग सीमा जोडिएको उत्तरी सिरियाली क्षेत्र नछोडेमा उनीहरुको ‘टाउको काट्ने’ चेतावनी टर्कीका राष्ट्रपति एर्डोगानले टेलिभिजन कार्यक्रमको क्रममा बताएका हुन् ।

अल्पकालीन युद्धविरामका लागि टर्की र कुर्दिस फोर्स सहमत भए पनि त्यसको उल्लंघन भएको छ । र दुवै पक्षले युद्धविरामको उल्लंघनको आरोप एकअर्कामाथि लगाएका छन् ।

कुर्दिस बाहुल्य सिरियाको उत्तरी क्षेत्रमा टर्कीले अक्टोबर ९ देखि सैन्य आक्रमण गरेको थियो । तर अमेरिकाको आग्रहमा उसले त्यहाँ तीन दिनअघि अल्पकालीन युद्धविराम गरेको भए पनि पूर्णरुपमा त्यसको पालना भएको छैन ।

युद्धविराम भंग हुनुमा टर्की र कुर्दिस फोर्सले एकअर्कामाथि आरोप लगाएका छन् । टर्कीले गएको बिहीबार पाँच दिनका लागि भनेर अस्थायी युद्धविराम गरेको थियो । उसले कुर्दिस लडाकुलाई सीमा क्षेत्रबाट सुरक्षित रुपमा जान दिनका लागि युद्ध विराम गरेको बताएको हो । तर युद्धविरामका बाबजुद हिंसा भने जारी छ ।

टर्कीले यहि अक्टोबर ९ ९असोज २२ गते० देखि सिरियाली क्षेत्रमा सैन्य आक्रमण गरेको थियो । टर्की तथा उसको गठबन्धन सेनाले कुर्दिसमाथि गरेको आक्रमणमा युद्ध अपराध भएको हुन सक्ने भन्दै विश्वव्यापी रुपमा चासो तथा चिन्ता व्यक्त भएको छ ।

सिरियाको उत्तरी क्षेत्रमा रहेका कुर्दिसहरुको सैन्य समूह सिरियन डेमोक्र्याटिक फोर्सेज ९एसडिएफ० ले बिद्रोही संगठन इस्लामिक स्टेट ९आइएस० विरुद्धको लडाईँमा अमेरिकी सैनिकलाई साथ दिँदै आएको थियो । कुर्दिस बाहुल्य सो क्षेत्रमा सिरिया सरकारको नभई कुर्दिसको नियन्त्रण छ ।

टर्की कुर्दिसलाई आतंकवादी मान्छ । सिरियामा रहेका कुर्दिसका कारण आफ्नो देशमा अस्थिरताको सम्भावना रहेको आरोप लगाउँदै टर्कीले आक्रमण गरेको हो । टर्कीमा पनि कुर्दिसको बसोबास छ । टर्की सरकारले उनीहरुलाई दमन गरिरहेको आरोप छ ।

अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले सो क्षेत्रबाट आफ्ना सैनिक फिर्ता बोलाउने निर्णय गरे । अमेरिकाको सो निर्णयसँगै टर्कीले आक्रमण थाल्यो । ट्रम्पले कुर्दिस नियन्त्रित क्षेत्रबाट अमेरिकी सैनिक फिर्ता बोलाउने निर्णयको अमेरिका भित्रै र अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा गम्भीर आलोचना भइरहेको छ।

ट्रम्पकै निर्णयका कारण कुर्दिस बाहुल्य क्षेत्रमा मानवीय संकटको अवस्था आउन लागेको बताइन्छ । यस्तै सो क्षेत्रमा कुर्दिसको नियन्त्रमा रहेका आइएसका लडाकु भाग्न सफल भएको पनि जनाइएको छ ।

जारी हिंसाका कारण उत्तरी सिरियाबाट हालसम्म तीन लाखभन्दा बढी सर्वसाधारण बिस्थापित भएको जनाइएको छ । विश्वव्यापी रुपमा आलोचना भए पनि टर्कीले आफ्नो सैन्य कारवाही रोक्ने कुनै संकेत गरेको छैन ।

टर्कीका राष्ट्रपति एर्डोगानले शनिबार टेलिभिजन कार्यक्रममा गम्भीर चेतावनी पूर्ण र क्रुर भाषामा पूर्व सहमति अनुरुप मंगलबार बेलुकासम्म कुर्दिस लडाकु नबाहिरिए उनीहरुमाथि कडा सैन्य अभियान चलाइने बताए । उनले ‘आतंकवादी’ को टाउको काटिने भन्दै क्रुर र गम्भीर चेतावनी दिएका छन् ।