सडकका कारण गाँउ नै उच्च जोखीममास् विद्यालय पुर्ण रुपमा क्षती

बझाङ जिल्लाको केदार स्युँ गाँउपालिका वडा नम्बर ९ को जुईलमा रहेको कैलास प्राविको ४ कोठे भवन, २ वटा चर्पि र एक वटा खाजा बनाउने घरमा माथि बाट काटेको सडकका कारण पुर्ण रुपमा क्षती पुगेको छ । लगातार परेको बर्षाका कारण २६ गते राती गएको पहिराले विद्यालयमा बगाएकोे हो । गाँउ नजीकै विद्यालय संगै रहेको शिब मन्दिर समेत पहिरोले बगाएको छ भने नजीकै रहेको भवानीको मन्दिर समेत क्षती हुने अवस्थामा पुगेको स्थानीय बासिन्दा हर्क मल्लले बताए । २६ गते राती नै आएको पहिरोले जुईलका लाल बहादुर मल्लको घर र खेती योग्य जमीन समेत पहिरोले बगाएको छ । घर माथि बाट दुर्गाथली गाँउपालिका वडा नम्बर ३ जाने सडक कटान भएका कारण पहिरो गएको हो । घर नै पहिराले बगाए पछि अहिले लाल बहादुर मल्लको परिवार छिमेकी हर्क बहादुर मल्लको घरमा आश्रय लिएर बसेका छन् । रातीको समय पहिरो गएको र आफ्नो परिवार ठुलो काल बाट जोगीएको लाल बहादुर मल्लले बताए । उनले भने म कामको शिलशिलमा भारतमा रोजगारीका लागी गएको थिए । घर नै पहिरोले बगाएको खबर सुने पछि रातरात नै भारतकमा रोजगारी गर्न छोडेर घर फर्कीएको हुँ । सडक कटानबका कारण आफुले सुकुम्बासि हुनु परेको उनको दुखेसो छ । बर्ष भरि काम गरेर ३।४ महिना खानकालागी उब्जनी हुने खेत समेत पहिरोले लगि दियो । उनले भने अब त सधै भरि विदेशमा नै गएर कमाएर छोरा छोरी तथा घर परिवारको लालन पालन गर्नु पर्ने सृजना यो सडकले गरि दियो भन्दै दुःख ब्यक्त गर्नु भयो ।

गाँउ माथि विना डि पि आरको सडक कटान गर्दै लिएका कारण गाँउ नै उच्च जोखीममा परेको स्थानीय बासिन्दाले आरोप लगाएका छन् । स्युँ गाँउपालिका वडा नम्बर ९ को झोताको गौडीआम भन्ने ठाँउ बाट केन्द्र बनाएर सडक कटान गर्दा यहाँका स्थानीय बासिन्दा र दुर्गाथली गाँउपालिका वडा नम्बर ३ का स्थानीय बासिन्दा विच ठुलो विबाद समेत सृजना भएको थियो । यहाँका स्थानीय बासिन्दाहरुले गाँउ नै उच्च जोखीममा पर्ने, सडक कटान रोक्नु पर्ने भन्दै काममा अबरोध गर्न खोजे पछि दुई गाँउ विच ठुलो विबाद हुन पुगेको यहाँका स्थानीय बासिन्दाहरुले बताएका छन् । जबरजस्ति सडक कटान गर्दै जाँदा अहिले आएर गाँउ नै जोखीममा परेको उनिहरुको गुनासो छ । अहिले यो गाँउमा २१ परिवारको बसोबार सरहेको छ । लगातार पानी पर्ने र जती बेला पनि पहिरो जाने भएका कारण यहाँका स्थानीय बासिन्दाहरुले जाग्राम बस्नु पर्ने बाध्यता रहेको स्थानीयले बताए । राती आलो पालो गरेर सुत्नु परेको छ । २६ गते देखी त हामीहरुले राम्रो संग सुत्न नै पाएका छैनौ स्थानीय अम्बीका मल्लले भन्नु भयो पहिरो आएर कती बेला गाँउ नै बगाएर लैजान्छ भन्ने चिन्ता बढेको छ ।

यता गाँउ बगाउला भन्ने चिन्ता अर्को तर्फ विद्यालयमा क्षती पुगेका कारण अहिले विद्यालय बन्द गरेर आफ्नो घर नजीकै अध्यापन गराउने गरेको र पानी पर्दा छुट्टी गर्ने गरेको विद्यालयका प्र।अ। अम्बिका मल्लले बताईन् । ३८ जना बालबालीका अध्यनरत विद्यालय पहिराले नै बगाए पछि विद्यालयमा अध्यनरत बालबालीकाहरुको विचल्ली भएको छ । एक तर्फ विद्यालयमा क्षती पुगेको छ भने अर्को तर्फ गाँउमा बस्न सकीने वातावरण नै सृजना नभएको उहाँले बताईन् । पटक पटक प्रहरी मुचुल्का गरि स्थानीय सरकार संग समेत जानकारि गराई सक्दा सम्म पनी कुनै सुनुवाई नभएको उनले बताईन् ।

यस्तै बस्ति माथि बाट सडक कटान भएका कारण विर बहादुर मल्ल, कृति मल्ल, अम्मर बहादुर मल्ल लगातको खेतीयोग्य जमीन समेत क्षेती पुगेको छ ।
यता केदार स्युँ गाँउपालिका वडा नम्बर ९ का वडा अध्यक्ष अहेन्द्र बहादुर शाहिले सडक कटानका कारण मल्ल परिवार र धामीका परिवार गरेर ५० परिवार जोखीममा परेको बताए । सडक कटान कै कारण यहाँका स्थानीयको २ रोपनी बराबरको खेती योग्य जमीन पुरीएको उहाँको भनाई छ । यस विषयमा छलफल गर्नका लागी दुर्गाथली गाँउपालिकाका जनप्रतिनिधी , सडक कटान गर्ने उपभोक्त समितीका पदाधिकारी र स्थानीयलाई संगै राखेर अबको केही दिनमा नै छलफल गर्ने योजना वडाको रहेको उहाँको भनाई छ । यो सडक पुरा कटान भएको छैन अझै सडक कट्न बाँकी छ वडा अध्यक्ष शाहिले भन्नु भयो यो सडक कटान गरेर गाँउ सम्म पुर्याउने हो भने झोता बजार देखी नै धेरै क्षती हुने निश्चित छ । यसका लागी सरोकारवाला सबै सोच्न पर्ने उहाँको भनाई छ । साथै जुन गाँउको लागी सडक कटान गरिएको हो उक्त गाँउमा सडक संगै सवारी साधन समेत पुगेका र खोलाको बाटो घुमाउरो भएका कारण यो सडक कटान गरिन लागेको उहाँले बताए ।

यस विषयमा जिल्ला प्रशासन कार्यालयलाई समेत जानकारि भएका कारण क्षतिपुर्तीको ब्यावस्था मिलाउन र सुरक्षित बनाउनका लागी केदार स्युँ गाँउपालिका वडा नम्बर ९ र दुर्गाथली गाँउपालिकाकालाई पत्राचार समेत गरि सकेको र मौखीक रुपमा समेत जानकारि गराएको प्रमुख जिल्ला अधिकारी सुरेश सुनारले बताए ।